Obczaj to

środa, 25 grudnia 2013

Święta, święta, czyli o co chodzi…



Ubieranie choinki, śpiewanie kolęd, łamanie się opłatkiem…kolejne święta Bożego Narodzenia, które przeżywamy w taki sam sposób każdego roku. Czy choć raz zastanawialiście się skąd wzięła się choinka albo która kolęda znana jest na całym świecie? Oto maleńka podpowiedź:)

Szopka
Pierwsze wzmianki o szopce pochodzą z 1223 roku. Wtedy też święty Franciszek z Asyżu, wraz ze swoim przyjacielem Janem, urządzili żywy obraz przedstawiający scenę Bożego Narodzenia. Szopka znajdowała się w jednej z grot we Włoszech. Było sianko, słoma, wół i osioł, ustawiono także prawdziwy żłób z figurką Dzieciątka Jezus.

Opłatek
Tradycja łamania się opłatkiem sięga początków chrześcijaństwa, nie był to jednak zwyczaj związany z Bożym Narodzeniem. Chleby ofiarne, niesione do ołtarza podczas Mszy świętej, rozdzielane były później pomiędzy osoby nie przystępujące do Komunii świętej, ci z kolei dzielili się nimi z chorymi pozostałymi w domach.
Obecnie opłatek zmienił swoją postać. Z zwykłego chleba stał się białym płatkiem wypiekanym jedynie z wody i mąki. Zwyczaj łamania się opłatkiem przypomina o potrzebie zgody i pojednania, w trudnych momentach dla narodu (np. podczas zaborów) był znakiem jedności i nadziei.

Kolędy
To nic innego jak pieśni o charakterze religijnym wykorzystywane podczas katolickich nabożeństw liturgicznych w okresie bożonarodzeniowym (do 2. lutego), pierwotnie radosna pieśń noworoczna. Według legendy, autorem pierwszej kolędy jest święty Franciszek z Asyżu śpiewający kolędę przy swojej szopce. Najstarszą zachowaną polską kolędą, pochodzącą z 1424 roku, jest pieśń Zdrów bądź królu anielski, zaś najpopularniejszą Cicha noc. Oryginalnie napisana w języku niemieckim, przetłumaczona na ponad 300 języków i dialektów, powstała w 1818 roku w alpejskim miasteczku Oberndorf bei Salzburg. Jej autorami są ksiądz Józef Mohr i organista Franz Gruber.

Choinka
Tradycyjne nawiązuje do rajskiego drzewa, dlatego też zwyczajowo ubiera się ją w Wigilię, czyli w dniu wspomnienia Adama i Ewy. Symbolizuje także życie i trwanie, odradzanie się i płodność. Zwyczaj strojenia choinki pochodzi z XVI wieku z Alzacji, szybko rozprzestrzenił się wśród protestantów, następnie tradycje przejęli także katolicy. W Polsce zwyczaj ten znany jest od XVIII wieku, początkowo kultywowany tylko w miastach.
Również znajdujące się na choince świąteczne ozdoby mają swoją specjalną symbolikę. Anioły mają strzec domu i jego mieszkańców, dzwoneczki to symbol dobrej nowiny i pomyślnych wydarzeń, łańcuchy mają za zadanie wzmacniać rodzinne więzy, a umieszczona na czubku gwiazda betlejemska pomagać w powrotach z dalekich wypraw.

Jemioła
Zawieszona u sufitu jemioła ma nie tyle dekorować dom, ile przynosić zgodę w nadchodzącym roku. Niegdyś uważana była także za silny afrodyzjak, stąd też, jak tradycja każe, powinni się pod nią całować zakochani. Stosunkowo nowy zwyczaj przywędrował do Polski z Wielkiej Brytanii. 


Ursus

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz